تصفیه فاضلاب کارخانه

تصفیه فاضلاب کارخانه ها

یکی از مهمترین چالشهای روز کارخانجات امروزه مسائل زیست محیطی و به خصوص فاضلاب آنها است. فاضلاب کارخانجات صنعتی را می توان به دو بخش بهداشتی – انسانی و صنعتی تقسیم بندی نمود. سازمان حفاظت محیط زیست کشور برای هر دوی این فاضلابها محدودیت هایی را در نظرگرفته است و کارخانجات ملزم به تصفیه فاضلابهای بهداشتی و صنعتی خود و تخلیه پساب آنها طبق این استانداردها هستند.

شرکت مهندسی آب نیک برای تصفیه فاضلابهای بهداشتی-انسانی کارخانجاتی که تعداد کل کارگران و پرسنل آنها کمتر از ۱۵۰۰ نفر است، استفاده از پکیج های فلزی تصفیه را که به روش لجن فعال با هوادهی گسترده کار می کنند، پیشنهاد می نماید.

درصورتیکه تعداد کل پرسنل اداری و کارگران کارخانه بیش از ۱۵۰۰ نفر باشد، به منظور کاهش هزینه ها می توان بجای پکیج های فلزی از تصفیه خانه های بتنی فاضلاب بهداشتی استفاده نمود.

 حجم فاضلاب

حجم فاضلاب بهداشتی-انسانی کارخانجات بستگی مستقیمی به تعداد کارگران و پرسنل آنها و شیفتهای کاری دارد.

در در کارخانجات معمولا برای تعیین حجم فاضلاب بهداشتی- انسانی تعداد پرسنل یا کارگران را در مقدار سرانه تولید فاضلاب آنها ضرب می نمایند. در جدول زیر سرانه تولید فاضلاب در کارخانجات آمده است.

بطور مثال اگر کارخانه ای دارای دو شیفت کاری ۸ ساعته باشد که در شیف اول ۱۳۰ نفرکارگر و ۴۵ نفر کارمند اداری و در شیفت دوم ۳۰ نفر کارگر و ۵ نفر کارمنداداری و نگهبان مشغول فعالیت باشند.

حجم فاضلاب تولیدی کارخانه بصورت زیر محاسبه می شود. در این مثال فرض می شود که در شیفت اول ۵۰ نفر و در شیفت دوم ۱۵ نفر از کارگران از دوش  استفاده نمایند.

۱۶۰۰۰ لیتر= حجم فاضلاب روزانه=(۱۳۰-۵۰)*۶۰+(۵۰*۱۲۰)+(۴۵*۵۰)+(۳۰-۱۵)*۶۰+(۱۵*۱۲۰)+(۵*۵۰)

کیفیت فاضلاب

مواد خارجی که طی فعالیت های انسانی وارد آب می شود، تعیین کننده کیفیت فاضلاب بهداشتی هستند. از آنجا که ماهیت فعالیت های بهداشتی-انسانی نه تنها در کشور ما بلکه در دیگر کشورهای جهان نیز تقریباً ثابت است لذا نوع مواد خارجی آلاینده ای که وارد آب مصرفی می شوند در محدوده مشخصی قرار دارند.
اما چون حجم مصرفی آب در این فعالیت ها بسته به سطح فرهنگ استفاده از آب و امکانات بهداشتی متفاوت است، غلظت موادآلاینده در فاضلاب در کارخانجات مختلف تغییر می کند.

به عبارت دیگر هرچه مصرف آب بیشتر باشد غلظت آلاینده ها در فاضلاب کمتر خواهد بود.

فرآیند تصفیه

بخش عمده ای از آلاینده های فاضلاب‌های بهداشتی را موادآلی تشکیل می‌دهند که توسط میکروارگانیسم ها قابل تجزیه می باشند.

بطورکلی تجربیات عملی و دانش تصفیه نشان داده است که وقتی نسبت BOD5 به COD  بیش از ۰/۵ باشد، استفاده از روشهای بیولوژیکی تصفیه فاضلاب با توجه به کارایی بالای آنها اولویت دارد.

این درحالی است که این نسبت در فاضلاب‌های بهداشتی در محدوده ۰/۷۰ – ۰/۶۵ قراردارد که نشان از قابلیت بسیارخوب آنها برای تصفیه بیولوژیکی است.

چون غلظت BOD5 فاضلاب های بهداشتی کمتر از ۱۰۰۰ میلیگرم در لیتر است، استفاده از فرآیندهای بی هوازی که در غلظت های بالا کارایی دارند،

تأثیر قابل توجهی در فرآیند  تصفیه نداشته و بهتر است که برای دستیابی به یک سیستم تصفیه کارا و کم هزینه از فرآیندهای هوازی بیولوژیکی برای تصفیه این نوع فاضلاب ها استفاده نمود.
از آنجائیکه بخشی از مواد آلاینده فاضلاب بصورت معلق بوده و قابلیت ته نشینی دارند، لذا به منظور کاهش بار وارده بر سیستم هوازی بهتر است که از یک سپتیک تانک قبل از واحد هوازی استفاده نمود.

بدین ترتیب بخش عمده ای از ذرات معلق طی فرآیند ته نشینی و شناوری بصورت فیزیکی و با هزینه کمتر و سهولت بیشتر از فاضلاب جدا می شوند.

به علاوه وجود شرایط مناسب برای رشد برخی باکتری ها و میکروارگانیسم ها در لجن تجمع یافته و ته نشین شده در سپتیک تانک،

باعث انجام برخی فرآیندهای بیولوژیکی در تصفیه فاضلاب شده بطوریکه راندمان سپتیک تانک در تصفیه فاضلاب های بهداشتی معمولاً به ۳۰-۱۰ درصد می رسد.

معمولاً از مخزن دوم سپتیک تانک نیز برای پمپاژ فاضلاب به مخزن هوادهی سیستم تصفیه بیولوژیکی استفاده می شود.
چون باکتری ها و میکروارگانیسم ها مهمترین عوامل در تصفیه این نوع فاضلاب هستند، لذا همواره بخشی از آنها از واحد ته نشینی ثانویه خارج شده و همراه با پساب از سیستم بیرون می روند.

به منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل ناشی از آنها در اغلب موارد از یک سیستم گندزدایی (ضدعفونی) برای حذف آنها استفاده می شود.